CYBERPRZEMOC
CYBERPRZEMOC
Cyberprzemoc definiuje się jako przemoc z użyciem technologii informacyjnych i komunikacyjnych, czyli Internetu oraz telefonów komórkowych. Wyniki badań pokazują, że przemocy w sieci doświadcza ponad połowa dzieci w Polsce. Ten problem może dotyczyć i Twojego dziecka.
Podstawowe formy tego zjawiska to:
- nękanie,
- straszenie,
- szantażowanie z użyciem sieci,
- publikowanie lub rozsyłanie ośmieszających, kompromitujących informacji, zdjęć, filmów z użyciem sieci
- podszywanie się w sieci pod kogoś wbrew jego woli;
- rejestrowanie niechcianych zdjęć lub filmów telefonem komórkowym;
- wysyłanie wulgarnych SMSów;
- włamanie na konta pocztowe, społecznościowe;
Do działań określanych mianem cyberprzemocy wykorzystywane są głównie:
- poczta elektroniczna,
- czaty,
- komunikatory,
- strony internetowe,
- blogi,
- serwisy społecznościowe,
- grupy dyskusyjne,
- serwisy SMS i MMS.
Zjawisko cyberprzemocy charakteryzuje wysoki poziom anonimowości sprawcy. Szczególnie niebezpieczna jest szybkość rozpowszechniania się materiałów w sieci oraz ich duża dostępność. Osoby stosujące cyberprzemoc przejawiają nie tylko wysoki poziom agresji ale także stosunkowo niski poziom kontroli społecznej tego typu zachowań. Krzywdzące informacje potrafią bardzo szybko rozprzestrzenić się w Internecie, a ich usunięcie jest bardzo trudne. Dodatkowo osoba dotknięta atakiem cyberprzemocy, jest napiętnowana bez względu na porę dnia i nocy.
Co może zrobić rodzic aby pomóc dziecku poradzić sobie z cyberprzemocą?
Najlepiej porozmawiać z dzieckiem i przestrzec aby:
- dbało o prywatność własnych danych osobowych;
- zapewniło swoim profilom w sieci status prywatny;
- chroniło swoje hasła i loginy;
- nie zamieszczało w sieci swoich zdjęć i filmów;
- nie wymieniało się z kolegami telefonami komórkowymi;
- nie odpowiadało na zaczepki w sieci;
- natychmiast domagało się skasowania filmów i zdjęć nagranych wbrew naszej woli oraz poinformowało o fakcie dorosłych;
- jeśli czuje, że jego prywatność została naruszana szukało pomocy u kogoś dorosłego – rodziców, nauczyciela, pedagoga, psychologa;
- zachowało dowody przemocy – zrzut ekranu pozwoli na ukaranie sprawcy;
- szukało pomocy np. w Helpline.org.pl;
- pod żadnym pozorem nie umieszczało w Internecie materiałów (filmów, tekstów, zdjęć), które mogą komuś sprawić przykrość;
- zawsze zapytało zanim zrobi zdjęcie lub nakręci film z udziałem innych;
- nigdy nie rozsyłało zdjęć, filmów, które mogą kogoś skrzywdzić lub ośmieszyć.
Cyberprzemoc a prawo:
Naruszenie dóbr osobistych, a w szczególności nazwiska lub pseudonimu i wizerunku, rozpowszechnianie czyjegoś zdjęcia lub filmu z czyimś udziałem w Internecie lub danych bez zgody właściciela.
Kodeks cywilny
Art. 23. Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.
Art. 24. § 1. Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba, że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie.
Zniewaga/zniesławienie
Rozpowszechnianie czyjegoś zdjęcia lub filmu z czyimś udziałem w Internecie bez zgody właściciela wizerunku w celu ośmieszenia/poniżenia/znieważenia.
Tworzenie kompromitujących i ośmieszających stron internetowych, blogów, fałszywych kont i profili na serwisach społecznościowych.
Rozsyłanie drogą e-mailową lub przy pomocy telefonu komórkowego różnego rodzaju kompromitujących materiałów, w tym o charakterze seksualnym.
Kodeks karny
Art. 212. § 1. Kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nie mającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności, podlega grzywnie, karze ograniczenia albo pozbawienia wolności do roku. § 2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w § 1 za pomocą środków masowego komunikowania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. § 4. Ściganie przestępstwa określonego w § 1 lub 2 odbywa się z oskarżenia prywatnego.
Art. 216. § 1. Kto znieważa inną osobę w jej obecności albo choćby pod jej nieobecność, lecz publicznie lub w zamiarze, aby zniewaga do osoby tej dotarła, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności. § 2. Kto znieważa inną osobę za pomocą środków masowego komunikowania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. § 5. Ściganie odbywa się z oskarżenia prywatnego.
Włamania
Włamania na: • konto e-mailowe, • profil w serwisie społecznościowym, • na blog • inne miejsce strzeżone hasłem lub innym zabezpieczeniem w celu uzyskania jakichś informacji bądź wprowadzanie zmian.
Kodeks karny
Art. 267. § 1. Kto bez uprawnienia uzyskuje informację dla niego nie przeznaczoną, otwierając zamknięte pismo, podłączając się do przewodu służącego do przekazywania informacji lub przełamując elektroniczne, magnetyczne albo inne szczególne jej zabezpieczenie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. § 4. Ściganie przestępstwa określonego w § 1-3 następuje na wniosek pokrzywdzonego. Art. 268a. § 1. Kto, nie będąc do tego uprawnionym, niszczy, uszkadza, usuwa, zmienia lub utrudnia dostęp do danych informatycznych albo w istotnym stopniu zakłóca lub uniemożliwia automatyczne przetwarzanie, gromadzenie lub przekazywanie takich danych, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. § 3. Ściganie przestępstwa określonego w § 1 lub 2 następuje na wniosek pokrzywdzonego.
Groźby
Umieszczenie gróźb wobec kogoś w Internecie np. na stronie internetowej, na blogu • przesyłanie gróźb drogą e-mailową lub za pomocą innych narzędzi dostępnych w Internecie, takich jak czat, komunikatory, forum • grożenie innej osobie przy użyciu Internetu lub telefonu komórkowego stosując słowo, pismo, gest lub inne zachowanie oddziaływujące na psychikę odbiorcy.
Kodeks karny
Art. 190. § 1. Kto grozi innej osobie popełnieniem przestępstwa na jej szkodę lub szkodę osoby najbliższej, jeżeli groźba wzbudza w zagrożonym uzasadnioną obawę, że będzie spełniona, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. § 2. Ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego.
Art. 191. § 1. Kto stosuje przemoc wobec osoby lub groźbę bezprawną w celu zmuszenia innej osoby do określonego działania, zaniechania lub znoszenia, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
Kodeks karny
Art. 191a. § 1. Kto utrwala wizerunek nagiej osoby lub osoby w trakcie czynności seksualnej, używając w tym celu wobec niej przemocy, groźby bezprawnej lub podstępu, albo wizerunek nagiej osoby lub osoby w trakcie czynności seksualnej bez jej zgody rozpowszechnia, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. § 2. Ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego.
Nękanie/Stalking
Bardzo częste wysyłanie komuś za pośrednictwem Internetu lub przy użyciu telefonu komórkowego niechcianych i uprzykrzających zwłaszcza, gdy dokonuje się tego korzystając z różnych form komunikacji naraz, pomimo wyraźnej niezgody odbiorcy. • obrazów, • linków, • informacji np. za pomocą komunikatorów i czatów, • komentarzy pod zdjęciami czy wypowiedziami danej osoby.
Kodeks wykroczeń
Art. 107. Kto w celu dokuczenia innej osobie złośliwie wprowadza ją w błąd lub w inny sposób złośliwie niepokoi, podlega karze ograniczenia wolności, grzywny do 1.500 zł albo karze nagany.
Wulgaryzmy
Nagminne używanie w Internecie nieprzyzwoitych słów w miejscach komunikacji wielu osób (np. czat, forum). • umieszczanie w Internecie w miejscu powszechnie dostępnym (np. fotoblogi, profile portali społecznościowych, strony internetowe i inne miejsca niestrzeżone hasłem) zdjęć i obrazów o treści nieprzyzwoitej, czy obscenicznej.
Kodeks wykroczeń
Art. 141. Kto w miejscu publicznym umieszcza nieprzyzwoite ogłoszenie, napis lub rysunek albo używa słów nieprzyzwoitych, podlega karze ograniczenia wolności, grzywny do 1.500 zł albo karze nagany.
Szkodliwe treści
grooming • zawierające przemoc, pornografię, wulgaryzmy • propagujące rasizm i ksenofobię • nawołujące do popełnienia przestępstwa • promujące faszystowski lub inny totalitarny ustrój państwa • zachęcające do prostytucji, używania narkotyków czy hazardu • zawierające elementy psychomanipulacji (np. namawiające do przystąpienia do sekty)
Kodeks karny
Art. 200a.§ 1. Kto w celu popełnienia przestępstwa określonego w art. 197 § 3 pkt 2 lub art. 200, jak również produkowania lub utrwalania treści pornograficznych, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego lub sieci telekomunikacyjnej nawiązuje kontakt z małoletnim poniżej lat 15, zmierzając, za pomocą wprowadzenia go w błąd, wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania sytuacji albo przy użyciu groźby bezprawnej, do spotkania z nim, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
Cyberprzemoc a nieletni sprawcy i ofiary
W przypadku cyberprzemocy w stosunku do dzieci, czyli osób poniżej 18 r. ż., wszystkie działania prawne realizują rodzice lub opiekunowie prawni. Nie jest możliwe dochodzenie odpowiedzialności prawnej dziecka pokrzywdzonego cyberprzemocą bez współpracy z rodzicami. Niezależnie od formy cyberprzemocy, jeżeli podejrzewamy, że sprawcą cyberprzemocy jest osoba poniżej 17 r. ż, wszelkie działania w sprawie realizuje Sąd Rodzinny i Nieletnich, właściwy ze względu na miejsce pobytu ewentualnego sprawcy cyberprzemocy, tam więc należy złożyć informację o doświadczanej przez dziecko cyberprzemocy. Jeżeli zgłosimy przestępstwo a policja i prokuratura rozpoczną postępowanie dziecko jako pokrzywdzony jest jednocześnie świadkiem przestępstwa i będzie zaangażowane w toczącą się procedurę oraz będzie przesłuchiwane.
Pamiętajmy!!!
Należy także pamiętać, że nie ma anonimowości w sieci a treści tam prezentowane bywają nie tylko użyteczne, ale także niebezpieczne szczególnie dla młodych ludzi. Systemy informatyczne codziennie śledzą naszą aktywność podczas zakupów – rodzaju, miejsca i czasu, odwiedzanych stron internetowych i wyszukiwanych treści, dlatego to co robimy jest rejestrowane i przetwarza.
Uczniu !!!!
Obejrzyj , przemyśl , wyciągnij wnioski
